تهمت حسد (قرآن)حسد به معنای آرزو کردن زوال نعمت از کسی است که استحقاق آن را دارد. و در فتح خیبر تخلف کنندگان از جهاد، به مؤمنان، تهمت حسدورزی می‌زدند. ۱ - تهمت حسدورزیدر فتح خیبر متخلفان از جهاد و منع شدگان از شرکت، به مؤمنان، تهمت حسدورزی می‌زدند. سیقول المخلفون اذا انطـلقتم الی مغانم لتاخذوها ذرونا نتبعکم... فسیقولون بل تحسدوننا... «هنگامی که شما برای به دست آوردن غنایمی حرکت کنید، متخلفان (حدیبیه) می گویند: «بگذارید ما هم در پی شما بیائیم، آنها می خواهند کلام خدا را تغییر دهند بگو: «هرگز نباید بدنبال ما بیایید این گونه خداوند از قبل گفته است!» آنها به زودی می گویند: «شما نسبت به ما حسد می ورزید!» ولی آنها جز اندکی نمی فهمند.» (این آیه و آیات قبل و بعد، درباره غزوه خیبر است.) ۱.۱ - زمان نزول آیهغالب مفسران معتقدند که این آیات ناظر به "فتح خیبر" است که بعد از "صلح حدیبیه" و در آغاز سال هفتم هجرت روی داد. توضیح اینکه: طبق روایات هنگامی که پیامبر ص از "حدیبیه" باز می‌گشت به فرمان خدا مسلمانان شرکت کننده در حدیبیه را بشارت به "فتح خیبر" داد و تصریح فرمود که در این پیکار فقط آنها شرکت کنند، و غنائم جنگی مخصوص آنها است، و تخلف کنندگان را نصیبی از این غنائم نخواهد بود! اما این دنیا پرستان ترسو همین که از قرائن فهمیدند پیامبر ص در این جنگی که در پیش دارد قطعا پیروز می شود و غنائم فراوانی به دست سپاه اسلام خواهد افتاد، از فرصت استفاده کرده، خدمت پیامبر ص آمدند، و اجازه شرکت در میدان "خیبر" خواستند! و شاید به این عذر نیز متوسل شدند که ما برای جبران خطای گذشته، و سبک کردن بار مسئولیت، و توبه از گناه، و خدمت خالصانه به اسلام و قرآن، می خواهیم در این میدان جهاد با شما شرکت کنیم! غافل از اینکه آیات قرآن از قبل نازل شده بود، و سر آنها را فاش ساخته بود. ۱.۲ - اتهام به حسدخداوند دستور داده "غنائم خیبر" مخصوص "اهل حدیبیه" باشد، واحدی با آنها در این امر شرکت نکند! ولی این متخلفان بی شرم و پر ادعا، باز از میدان در نمی‌روند و شما را متهم به حسادت می کنند" و به زودی می گویند: مطلب چنین نیست بلکه شما نسبت به ما حسد می ورزید"! (فسیقولون بل تحسدوننا). و به این ترتیب آنها حتی بطور ضمنی پیامبر ص را تکذیب می کنند، و ریشه منع آنها را از شرکت در "غزوه خیبر" حسادت می شمرند. ۲ - پانویس
۳ - منبعمرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۱۰، ص۵۵۸، برگرفته از مقاله «تهمت حسد». |